กาตาลุญญา กับ ความเป็นไป แล้วเหตุใดผู้นำจึงลี้ภัยไปเบลเยียม
แคว้นกาตาลุญญา (Cataluña) หรือชื่อในภาษาอังกฤษว่า แคทาโลเนีย (Catalonia )
เขตการปกครองหนึ่งของสเปน ที่กำลังเกิดข้อพิพาทในประเทศขณะนี้
เป็นแคว้นที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมายาวนาน แต่แรกปัญหาเริ่มตั้งแต่สมัยช่วงสงครามโลกครั้งที่
2 ที่สเปนถูกปกครองโดยรัฐบาลเผด็จการ นายพล ฟรังโก โดยมีนโยบายชาตินิยม ต่อต้านคอมมิวนิสต์
ขจัดความเป็นวัฒนธรรม ภาษา ท้องถิ่น และ เสรีภาพของพลเมือง
ทำไมแคว้นกาตาลันต้องการประกาศอิสรภาพจากสเปน
ภาพ : confavc
ปัญหาจากการถูกกดทับอัตลักษณ์ของตนเองถือเป็นปัญหามายาวนาน เพราะกาตาลุญญามีความภาคภูมิใจในความเป็นท้องถิ่นตน
มีภาษากาตาลันเป็นภาษาท้องถิ่นของแคว้น มีความเป็นอิสระสูงจากรัฐบาลกลาง
ปัจจุบันเรื่องภาษาและวรรณกรรม ความเป็นอัตลักษณ์ จึงเป็นหนึ่งในแรงผลักดันให้ประชาชนชาวกาตาลันรู้สึกไม่ได้รับความเป็นธรรม
ต้องการแสดงออกถึงความเป็นเสรีภาพของแคว้น
ปัญหาวิกฤตเศรษฐกิจในยุโรปที่เรื้อรังมายาวนาน จากวิฤตหนี้สาธารณะยูโรโซนเมื่อปี
2008 ที่เกิดขึ้น ส่งผลต่อสถานะทางการเงินของยุโรปอย่างมาก
สเปนหนึ่งในรัฐที่ประสบปัญหาต้องได้รับความช่วยเหลือจากภายนอก ต่างจากกาตาลัน
แคว้นการปกครองที่มีสถานะร่ำรวย
จึงเกิดความรู้สึกไม่พอใจที่จะต้องนำรายได้ของแคว้นไปช่วยเหลือโปะหนี้ของรัฐบาลกลางสเปน
เพราะรายได้ของแคว้นนำไปให้รัฐบาลกลางคิดเป็นสัดส่วนถึง 1 ใน 5 ชาวกาตาลันจึงมีความเชื่อมากไปอีกว่า
หากแคว้นประกาศอิสรภาพจากสเปนได้เมื่อไหร่
ความมั่งคั่งของแคว้นจะยิ่งทวีคูณมากขึ้นไปอีก
ไม่เพียงแต่เป็นเรื่องของการเมือง ภาษา หรือเศรษฐกิจที่ชาวกาตาลันแตกต่างจากประเทศสเปน
ชาวกาตาลันเองยังมีสิ่งที่พวกเขาภาคภูมิใจอย่าง อาหาร
ร้านอาหารชื่อดังอย่าง “El Celler de Can Roca” ติดอันดับ 1 ร้านอาหารที่ดีที่สุดของโลกในปี
2013 อีกทั้งยังเป็นอันดับ 3 ในปีนี้ และการแข่งขันฟุตบอลนัด
“El Clásico” หรือ อัลกลาซิก ที่มีชื่อเสียงระดับโลกระหว่าง “บาร์เซโลน่า” และ “มาดริด” ถือเป็นความภาคภูมิใจหนึ่งของชาวกาตาลัน
เพราะอาจกล่าวเชิงการเมืองได้ว่า “มาดริด” เป็นตัวแทนของชาวสเปน ส่วน “บาร์เซโลนา”เป็นตัวแทนของ “ชาวคาตาลัน”
เหตุใดการทำประชามติเกิดขึ้นในช่วงนี้
ความจริงแล้วต้องย้อนกลับไปตั้งแต่ช่วงปี 2014 ได้มีการทำประชามติสอบถามความต้องการของประชาชนในการแยกดินแดนเป็นอิสระ
เกิดขึ้นจากการผลักดันของรัฐบาลท้องถิ่นฝ่ายสนับสนุนการแบ่งแยกดินแดน อย่างไรก็ตาม
แม้ผลโหวตออกมาว่า 80% ของชาวกาตาลันต้องการแยกประเทศ
แต่รัฐบาลกลางสเปนกลับถือเป็นโมฆะตามรัฐธรรมนูญ
ไม่ยอมรับผลการเลือกตั้งที่เกิดขึ้น
ล่าสุดการทำประชามติเมื่อตุลาคม 2017 ที่ผ่านมา
ยิ่งเพิ่มความตึงเครียดมากขึ้นไปอีก
เมื่อรัฐบาลท้องถิ่นมีประชามติประกาศเอกราชแต่เพียงฝ่ายเดียว
แต่ต่อมาศาลรัฐธรรมนูญของสเปนประกาศว่าคำประกาศนั้นเป็นโมฆะ พร้อมประกาศใช้มาตรา 155
ปลดสภาท้องถิ่นกาตาลัน
·
มาตรา 155 ตามรัฐธรรมนูญสเปนนี้ หมายความว่า
สภาท้องถิ่นของกาตาลุญญา สิ้นสภาพตามรัฐธรรมนูญสเปนเป็นที่เรียบร้อย พร้อมยึดอำนาจและยุบสภาท้องถิ่น
หากยังคงดื้อดึง อาจถูกดำเนินคดีข้อหากบฏได้ และประกาศเลือกตั้งใหม่ในวันที่ 21
ธันวาคม
·
แต่ชาวกาตาลัน ไม่สนใจ ถือว่า กาตาลูญญาพ้นอำนาจจากรัฐบาลกลางแล้ว
ทางฝ่ายสเปนเอง ประชาชนสเปนนับล้านต่างออกมาชุมนุม
เดินขบวนชูธงประเทศสเปน พร้อมประกาศสนับสนุน รัฐบาลกลางสเปน
และไม่เห็นด้วยกับการแบ่งแยกดินแดน
ปฏิกิริยาจากนานาชาติต่อสถานการณ์เป็นเช่นไร
โดยนานาชาติส่วนใหญ่นั้น มีปฏิกิริยาที่แตกต่างกันออกไป
- รัฐบาลสกอตแลนด์ ที่มีจุดประสงค์คล้ายกัน เพราะสกอตแลนด์ประสงค์ที่จะแยกประเทศเป็นอิสระจากเครือจักภพในปี 2014 เช่นกัน สนับสนุนและเคารพจุดยืนรัฐบาลท้องถิ่นกาตาลัน พร้อมเห็นด้วยที่ประชาชนจะมีเสรีภาพในการกำหนดชะตาชีวิตตนเอง
- สหรัฐอเมริกาเอง กระทรวงการต่างประเทศ ประกาศว่า กาตาลูญญา ยังคง เป็น ส่วนหนึ่งของ สเปน พร้อมเร่งให้สเปนแก้ปัญหาสถานการณ์โดยเร็ววัน
- องค์การระหว่างประเทศอย่าง ‘NATO’ ให้ความเห็นว่า การประกาศเอกราชเป็นเรื่องภายในประเทศ รัฐบาลกลางของสเปนควรแก้ปัญหาเองภายใน โดยไม่มีการถูกแทรกแซง
-
และหากไม่พูดถึงก็คงจะไม่ได้อย่าง รัฐบาลอังกฤษ
ที่เพิ่งประสบกรณี #Brexit แถลง
ไม่ยอมรับ การประกาศเอกราชของกาตาลุญญา
-
เหตุใดจึงหนีไปเบลเยียม
สถานการณ์ล่าสุด รัฐบาลกลางสเปนได้ตั้งข้อหา นาย Carles Puigdement ประธานาธิบดีกาตาลูญญาพร้อมกับพวกในข้อหากบฏ
ข้อหาปลุกระดมทางการเมืองเพื่อสร้างความแตกแยก การใช้งบประมาณ และอำนาจรัฐในทางมิชอบ
อีกทั้งขณะนี้ประธานาธิบดีเองได้หนีไปที่กรุงบรัสเซลส์ เบลเยียมเรียบร้อยแล้ว
ทิ้งให้ประชาชนที่สนับสนุนต้องฝันค้าง พร้อมให้สัมภาษณ์กับสื่อว่า
ไม่ใช่เป็นการลี้ภัยทางการเมือง แต่เพียงต้องการเสรีภาพของตนเท่านั้น
พร้อมต้องการแสดงจุดยืนของตนต่อประเทศยุโรปอื่นๆ เพราะ กรุงบรัสเซลส์ เบลเยียม
เป็นที่ตั้งของสหภาพยุโรปนั่นเอง และจะกลับไปหากได้รับความยุติธรรม และสัมภาษณ์ว่าจะกลับไปเลือกตั้ง
21 ธันวาคมนี้ แน่นอน
ภาพ : Nation TV
ตามกฎหมายพลเมืองยุโรปทุกคนมีสิทธิอยู่ในเบลเยียมได้
90 วันโดยไม่ต้องใช้เอกสารใดๆ
แต่สามารถยื่นเรื่องขออยู่ต่อเพิ่มได้
อีกวิธีคือการเดินทางไปยัง เนเธอแลนด์หรือฝรั่งเศสก่อน
แล้วจึงกลับเข้ามาเบลเยียมอีกครั้ง จะถือว่าเริ่มนับวันใหม่ได้
ยกเว้นแต่มีการออกหมายประกาศจับไปทั่วยุโรปแล้ว ก็คงต้องส่งตัวกลับไปดำเนินคดีที่สเปนตามระเบียบ
อย่างไรก็ตามแม้มีการเลือกตั้งใหม่เกิดขึ้น
แต่ความขัดแย้งภายในสเปนก็ยังคงไม่คลี่คลาย
เพราะภายในกาตาลันเองประชาชนยังคงมีความเห็นต่างกัน ล่าสุดประชาชน 40% ต้องการแยกประเทศ
และอีก 76% ต้องการให้มีการลงประชามิตอย่างเป็นทางการ
โดยมีรัฐบาลกลางสเปนอนุมัติ
โดยชัดเจนแล้วว่าจะมีการเลือกตั้งครั้งใหม่เกิดขึ้นโดยมีทั้งพรรคการเมืองที่สนับสนุนการแยกประเทศ
และประชาชนที่คัดค้าน เราคงต้องลุ้นกันต่อไปว่าผลการเลือกตั้งจะออกมาเป็นเช่นไร
หากรัฐบาลที่สนับสนุนการแย่งแยกดินแดน ได้รับเลือกตั้งขึ้นมาอีกครั้ง สถานการณ์การเมืองของสเปนจะดำเนินต่อไปเช่นไร
สถานการณ์ในสเปนจะเป็นอย่างไร หลังจากที่ประธานาธิบดีกาตาลันและกลุ่มรัฐมนตรี ถูก EU ออกหมายจับ เราทุกคนยังต้องติดตามกันอย่างใกล้ชิดจนกว่าจะถึงวันเลือกตั้งครั้งใหม่
ขอขอบคุณแหล่งข้อมูลดีๆจาก
Twitter @NunciusTerrarum
NationTV @KittiSmit
